Bãi đỗ xe thông minh – một mô hình bãi đỗ xe hiện đại trên thế giới đã xuất hiện tại các thành phố lớn của Việt Nam như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Việc áp dụng mô hình bãi đỗ xe thông minh mang đến cho người sử dụng, các nhà quản lý rất nhiều lợi ích và mang ý nghĩa xã hội cao.
1. Hiện trạng bãi đỗ xe ở các thành phố lớn
Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển của nền kinh tế, thu nhập đời sống của người dân được nâng lên cùng với đó là sự gia tăng chóng mặt của số lượng phương tiện đặc biệt ở các thành phố lớn.
Trong khi đó, theo thống kê, hiện nay số lượng bãi đỗ xe có giấy phép ở các thành phố chỉ đáp ứng được 8-10% nhu cầu người dân, dẫn tới tình trạng thiếu bãi đỗ xe là vô cùng nghiêm trọng.
Giao thông tĩnh ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng hiện nay đang là một bài toán khó và cần giải quyết ngay. Hàng ngày, hàng giờ chúng ta vẫn thường xuyên được nghe những thông tin về tình trạng tắc đường tại các tuyến phố, đặc biệt trong những giờ cao điểm.
Và một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng đó là việc đỗ, dừng xe không đúng nơi quy định. Các điểm đỗ, dừng xe được tận dụng ở mọi chỗ, mọi nơi: trên vỉa hè, lòng đường, công viên các nơi không phép… điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến giao thông nội đô và mỹ quan đô thị.
Chính vì vậy việc áp dụng các mô hình bãi đỗ xe thông minh công cộng để giải quyết tình trạng khan hiếm chỗ để xe là vô cùng cần thiết đối với các đô thị lớn của nước ta.
(Nguồn: Nov)
2. Những khó khăn khi triển khai xây dựng bãi đỗ xe thông minh
Những lợi ích mang lại của các mô hình bãi đỗ xe thông minh là quá rõ ràng xong việc triển khai nhân rộng để giải quyết nhu cầu đậu đỗ xe cho nhân dân lại đang gặp rất nhiều khó khăn.
Đầu tiên là vấn đề liên quan đến các quỹ đất sử dụng để xây dựng các bãi đỗ xe thông minh. Để được triển khai thì các quỹ đất này phải thuộc diện quy hoạch làm bãi đỗ xe của thành phố, sau khi thuộc diện thực trạng quy hoạch thì cần phải là đất “sạch”, nếu phải giải phóng mặt bằng nữa thì kinh phí đội lên sẽ rất lớn.
Còn nếu đất không thuộc diện quy hoạch làm, các nhà đầu tư sẽ phải tiến hành thuê lại của các cá nhân hoặc các chủ các bất động sản chưa đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật và tiến hành thủ tục chuyển thực trạng đổi thành đất phục vụ cho mục đích đỗ xe. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp ngắn hạn và không phải loại đất nào cũng có thể chuyển đổi được, đó là chưa kể nếu là đất thương mại dịch vụ thì sẽ có giá thuê rất cao, việc triển khai sẽ không khả thi với các nhà đầu tư.
Tiếp đến là các chính sách để khuyến khích các nhà đầu tư tham gia vào các dự án bãi đỗ xe thông minh. Cụ thể theo quy định hiện hành của pháp luật, dự án đầu tư bãi đỗ xe không thuộc diện được giao đất không thu tiền sử dụng đất, tức là khi đầu tư loại hình dự án này, nhà đầu tư phải thực hiện chuyển quyền sử dụng đất và nộp tiền sử dụng đất cho Nhà nước.
Chưa kể mức phí thu gửi xe hiện nay đang khá thấp và khó có thể thay đổi. Ngoài ra theo quy định các dự án sẽ không thể triển khai các dịch vụ thương mại, thực trạng như vậy rất khó cho nhà đầu tư có thể đẩy nhanh quá trình thu hồi vốn.
Thực tế, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng rất quan tâm đến vấn đề đầu tư bãi đỗ xe thông minh và đều thấy rằng đây là lĩnh vực rất tiềm năng.Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng về nhu cầu, vấn đề mà các nhà đầu tư băn khoăn là làm thế nào để thu hồi vốn, bởi kinh phí đầu tư quá lớn (trung bình mỗi dự án bãi đỗ xe thông minh đều tới vài chục tỷ đồng), nhưng tiền thu về thì “nhỏ giọt”.
Công nghệ và nguồn vốn đầu tư có thể giải quyết được nhưng chính cơ chế chính sách hiện hành chưa thực sự tạo “cú hích” cho nhà đầu tư tham gia vào thị trường này.
Theo tính toán của nếu một doanh nghiệp ngoài quốc doanh phải giải phóng mặt bằng, vay theo lãi suất ngân hàng để đầu tư thì mất 50 – 60 năm mới có thể hoàn vốn.
Trong khi đó, tuổi thọ của một bãi đỗ xe thông minh đạt được ít nhất là 20 năm về máy móc và cần thường xuyên duy tu, bảo dưỡng. Do đó, thực trạng để khuyến khích xã hội hóa đầu tư cần phải có những cơ chế, chính sách phù hợp.
3. Các giải pháp xây dựng bãi đỗ xe thông minh
Mới đây, trong buổi làm việc với UBND thành phố Đà Nẵng bàn về các giải pháp giải quyết tình trạng khan hiếm chỗ đỗ xe. Công ty Cổ phần Bilparking đã đề xuất một loạt các giải pháp. Trong đó đề xuất đáng chú ý nhất là việc tạo cơ chế để khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia vào việc xây dựng các bãi đỗ xe thông minh.
Cụ thể: Thành phố Đà Nẵng nên cho phép và hỗ trợ các thủ tục cần thiết để các cá nhân tổ chức có thể sử dụng đất của mình để xây dựng và triển khai các dịch vụ kinh doanh trông giữ xe mà không phụ thuộc loại đất.
Nếu đề xuất này được thực hiện thành phố Đà Nẵng sẽ huy động được rất nhiều các quỹ đất để xây dựng được các bãi đỗ xe thông minh phục vụ nhu cầu gửi xe của nhân dân. Các cá nhân, doanh nghiệp, chủ đầu tư thậm chí các cơ quan hành chính đều có thể tận dụng được quỹ đất để tham gia thực trạng việc kinh doanh trông giữ xe và giải quyết tình trạng thiếu chỗ đỗ xe đang ngày càng trầm trọng của thành phố.
Bên cạnh đó một số các giải pháp mang tính khả thi cao cũng được công ty Bilparking đề xuất tại cuộc họp này như:
– Điều chỉnh và áp dụng chặt chẽ tiêu chuẩn chỗ gửi xe đối với các công trình, dự án xây dung
– Thực hiện nghiêm chỉnh việc cấm đậu đỗ xe tại các lòng đường, vỉa hè các nơi không phép
– Cải tạo và nâng cấp các xe cũ sang bãi đỗ xe thông minh hiện đại để gia tăng sức chứa
– Khai thác và phát triển các quỹ đất mới đồng thời áp dụng các mô hình bãi đỗ xe thông minh hiện đại phù hợp với từng diện tích đất…
Sau khi nghe những đề xuất của Bilparking, Đồng chí Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đánh giá rất cao những ý kiến này và nhấn mạnh những đề xuất này rất phù hợp với chủ trương của thành phố để giải quyết tình trạng thiếu chỗ để xe hiện nay. Đồng chí giao Sở giao thông vận tải, Ban quản lý các dự án đầu tư xây dựng và các đơn vị liên quan nghiên cứu và khẩn trương thực hiện.
4. Kết luận về bãi đỗ xe thông minh tại các thành phố
Bãi đỗ xe thông minh là giải pháp tất yếu trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa ngày càng nhanh tại các thành phố lớn của Việt Nam. Việc triển khai không chỉ dừng lại ở quy mô công cộng mà cần áp dụng rộng rãi ở các công trình nhà ở, chung cư, khách sạn…
Song song với việc này các thành phố lớn của Việt Nam cần có một chính sách tổng thể, đồng bộ trong quy hoạch. Có như vậy các vấn đề thực trạng liên quan đến việc thiếu chỗ đỗ xe như tình trạng tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm môi trường…mới có thể giải quyết được dứt điểm.